NGỘ ĐÔC THỰC PHẨM
1. ĐỊNH NGHĨA:
Ngộ độc thực phẩm là tình trạng cơ thể nhiễm phải chất độc qua đường ăn uống từ những thực phẩm thông dụng hoặc những loại thực phẩm không được ăn nhưng do không biết mà ăn phải.
2. MỘT SỐ THỰC PHẨM THÔNG DỤNG CÓ THỂ GÂY NGỘ ĐỘC:
- Rau, quả có phun thuốc trừ sâu, hóa chất bảo vệ thực vật không được rửa sạch.
- Thịt, cá, rau đậu… ôi thiu, nhiễm khuẩn.
- Thịt hộp, cá hộp bị nhiễm độc tố vi khuẩn ngộ độc thịt.
- Sắn tươi không ngâm kỹ.
- Ngộ độc do rượu.
3. MỘT SỐ LOẠI KHÔNG ĂN ĐƯỢC
- Trứng, gan, da cóc.
- Cá nóc.
- Mật cá trắm.
- Nấm độc.
4. CÁC DẤU HIỆU CHÍNH:
Các triệu chứng xuất hiện sau khi ăn thức ăn bị nhiễm độc khoảng 4-6 giờ, đôi khi sau 1 ngày.
- Đau bụng quằn quại, đau dữ dội, từng cơn, đầy bụng, căng trướng vùng thượng vị. Nôn, buồn nôn, ỉa phân lỏng toàn nước, ỉa nhiều lần trong ngày làm người bệnh kiệt nước. Đây là triệu chứng thường gặp vè dễ thấy nhất.
- Có thể sốt hoặc không.
- Mạch nhanh nhỏ ( do ỉa chảy mất nước) hoặc mạch chậm, loạn nhịp ( ngộ độc cóc). Huyết áp tụt hoặc không đo được và có thể ngừng tim.
- Nhức đầu, hoa mắt, chóng mặt, nặng hơn có thể lơ mơ, co cứng toàn thân, co giật, hôn mê…
- Có thể bí đái, nước tiểu ít hoặc không có nước tiểu.
- Có thể tím tái, khó thở…
5. XỬ TRÍ
Cần nghĩ ngay tới ngộ độc thực phẩm khi người bệnh có các triệu chứng trên cùng với tiền sử ăn một số loại thực phẩm đã nêu.
Cần xác định xem người bệnh tỉnh hay hôn mê, tim còn đạp không, huyết áp bình thường hay đã tụt, đếm mạch cổ tay xem nhanh hay chậm, có khó thở không.
Gây nôn nếu nghi ngờ ngộ độc do ăn phải rau quả có thuốc trừ sâu, gan trứng cóc, nấm độc. Gây nôn bằng cách cho uống nước pha phèn chua hoặc 1 cốc nước muối đặc hoặc móc họng. Trong trường hợp người bệnh hôn mê, đang co giật hoặc thai to hoặc có bệnh tim trước đó thì không gây nôn.
Nếu bệnh nhân nôn nhiều, cần cho uống ngay ORS. Nếu khó thở cần lau sạch đờm dãi trong miệng. Nếu ngưng tim cần tiến hành ép tim ngoài lồng ngực và hô hấp hỗ trợ. Ngay sau khi thực hiện các sơ cứu cần thiết chuyển người bệnh lên tuyến trên bằng cáng hoặc các phương tiện nhẹ nhàng, nhanh chóng.
6. CÁCH PHÒNG CHỐNG NGỘ ĐỘC THỨC ĂN:
Những điều không nên:
- Không ăn các thức ăn ôi thiu.
- Không tự ý mua và ăn quà vặt.
- Không mua và sử dụng thức ăn, đồ uống có mùi vị lạ.
- Không mua và sử dụng thực phẩm đã bao gói mà không có nhãn mác, quá hạn sử dụng.
- Không mua và sử dụng thực phẩm có màu lòe loẹt, những loại thực phẩm thường dùng đường hóa học như các loại ô mai.
- Không mua và sử dụng các loại đậu, đỗ, lạc, hạt hướng dương, hạt bí bị mốc vì có khả năng gây ung thư.
- Không ăn gan, trứng cóc, da cóc, cá nóc, nấm không rõ nguồn gốc, không nuốt mật cá trắm để chữa bệnh.
Những điều nên:
- Chỉ nên uống nước đã được đun sôi.
- Chỉ nên ăn thức ănmới chế biến và được bảo quản sạch sẽ trong tủ kính.
- Đun sôi các thức ăn nguội từ hôm trước.
- Chỉ nên ăn hoa quả đã được rửa bằng nước sạch nhiều lần, ngâm nước muối 10 phút.
- Phải rửa tay bằng xà phòng và nước sạch trước khi ăn, sau khi đi đại tiện, tiểu tiện. Sử dụng thuốc trừ sâu và các thuốc bảo vệ thực vật đúng cách, ngừng dùng thuốc trước khi thu hái 7-10 ngày.